زمان مناسب برای چکاپ قلب

چکاپ قلب:

 

قلب عضوی عضلانی است که خون دارای اکسیژن را به تمام قسمت های بدن ارسال می کند و مرکز سیستم گردش خون بدن است. اندام های مختلف بدن، با دریافت خون دارای اکسیژن، فعالیت خود را انجام می دهند و سپس مواد زائد و دی اکسید کربن حاصل از فعالیت سلول های مختلف، با استفاده از خون به قلب بر می گردند تا از طریق ریه ها از بدن خارج شوند. در افرادی که سابقه خانوادگی بیماری های قلبی دارند و هم چنین در سایر افراد، معمولا از ۳۵ تا ۴۰ سالگی توصیه می شود اولین چکاپ قلب انجام شود. معاینه به موقع قلب موجب می شود بیماری های مختلف قلبی مانند فشار خون، به موقع تشخیص داده شوند و جهت درمان و کنترل آن ها اقدامات لازم صورت گیرد. در واقع مراقبت پیشگیرانه از قلب بسیار حیاتی است و باید به آن توجه شود. امروزه انواع بیماری ها و سکته های قلبی عامل مرگ و میر بسیاری از افراد در سراسر جهان هستند و چکاپ به موقع قلب می تواند تا حد زیادی از این نوع مرگ جلوگیری کند یا آن را به تعویق اندازد.

 

 

چه زمانی باید برای چکاپ قلب اقدام کرد؟

 

عوامل مختلفی مانند سن، ژنتیک، سبک زندگی و به طور کل وضعیت سلامت بدن فرد بر روی زمان مناسب چکاپ قلب تاثیر می گذارد. افرادی که سابقه ژنتیکی بیماری ها و مشکلات قلبی مانند فشار خون بالا و کلسترول بالا دارند باید به طور منظم و دوره ای، حتی در صورت لزوم از سنین پایین به پزشک متخصص قلب مراجعه کنند و وضعیت قلب و عروق خود را تحت نظر داشته باشند. اگر افراد خانواده بیمار دچار بیماری های قلبی(در سنین زیر ۵۵ سال در آقایان و زیر ۶۵ سال در خانم ها) باشند نیاز به بررسی ها و آزمایش های روتین وجود دارد. در سایر افراد در سنین بزرگسالی به خصوص بالاتر از ۴۰ و ۵۰ سال توصیه می شود هر ۵ سال و در ۶۰ سالگی به بعد هر سال چکاپ قلب انجام دهند. در برخی موارد ممکن است پزشک متخصص توصیه کند که هر ۶ ماه یا ۳ ماه یک بار برای معاینه قلب مراجعه کنند. در مراجعه به پزشک، مواردی مانند فشار خون، سطح کلسترول و گلوکز خون بررسی می شود.

 

عوامل زمینه ساز بیماری های قلبی:

 

با داشتن علائم و بیماری های زیر توصیه می شود برای چکاپ قلب به پزشک مراجعه شود:

 

درد قفسه سینه:

 

درد در قفسه سینه و پشت، یک نشانه بارز بیماری قلبی است. معمولا این درد با فعالیت بدنی بیشتر می شود و نشان دهنده این است که خون کافی به قلب نمی رسد و قلب توانایی انجام فعالیت خود را به خوبی ندارد. بنابراین با داشتن درد باید به سرعت به پزشک مراجعه شود زیرا می تواند جان بیمار را به خطر بیاندازد.

 

فشار خون بالا:

 

فشار خون یا نیرویی که از طرف خون به دیواره عروق وارد می شود در دو سطح دیاستولی و سیستولی تعریف می شود. عدد نرمال آن حدود ۱۲۰ بر روی ۸۰ میلی متر جیوه است و در صورتی که با اندازه گیری فشار خون با استفاده از انواع دستگاه فشارسنج، این عدد کمتر یا بیشتر از حد نرمال باشد نیاز به بررسی های بیشتر دارد. در صورتی که فشار خون به صورت مداوم یا نوسانی بالا باشد، باعث می شود قلب برای گردش خون بیشتر فعالیت کند و احتمال سکته افزایش یابد.

 

 

تپش قلب:

 

علائمی مانند تپش قلب شدید، سرگیجه و تنگی نفس به خصوص اگر ادامه دار باشند می توانند نشان دهنده بیماری قلبی همانند بیماری عروق کرونر یا آریتمی باشند. در آریتمی، ریتم قلب غیر طبیعی می شود و بیمار تپش قلب منظم ندارد. این مشکل با استفاده از فشارسنج دیجیتالی نیز در منزل نشان داده می شود.

 

 

به منظور اطلاعات بیشتر، مقاله ” ضربان قلب نرمال در سنین مختلف چقدر است؟ ” را مطالعه فرمایید.

 

دیابت:

 

در افراد مبتلا به دیابت، قند خون کنترل نشده می تواند بر روی عروق و عملکرد آن ها تاثیر بگذارد و باعث بیماری عروق کرونر شود. علاوه بر این در افراد مبتلا به دیابت که تزریق انسولین انجام می دهند، ممکن است انسداد رگ رخ دهد که موجب عملکرد غیر طبیعی قلب می شود. برای کنترل قند خون از دستگاه گلوکومتر یا تست قند خون استفاده می شود که افراد دیابتی آن را به طور روزمره در منزل مورد استفاده قرار می دهند. بنابراین می توانند علائم خود و میزان قند خون را در ساعات مختلف روز بررسی کننده و در صورت لزوم به پزشک مراجعه نمایند. این افراد لازم است حتما به طور منظم، چکاپ قلب انجام دهند.

 

 

به منظور اطلاعات بیشتر، مقاله ” از بیماری دیابت چه می دانیم؟ ” را مطالعه فرمایید.

 

 

کلسترول بالا:

 

با بالا رفتن کلسترول در بدن، پلاک هایی در عروق ایجاد می شود که عملکرد آن ها در خونرسانی را با مشکل مواجه می کند. بسیاری از مواد غذایی به خصوص اگر زیاد مصرف شوند، کلسترول را افزایش می دهند. بنابراین داشتن رژیم غذایی سالم و کاهش مصرف مواد چرب و هم چنین گوشت قرمز، به کاهش کلسترول خون کمک می کند. در صورتی که کلسترول خون شما بالا است، علاوه بر رعایت رژیم غذایی و داشتن فعالیت بدنی منظم، باید به پزشک متخصص قلب مراجعه کنید تا در صورت لزوم با تجویز داروهای مختلف، از آسیب عروق و قلب جلوگیری شود.

 

مصرف سیگار و الکل:

 

مصرف سیگار و الکل عامل بسیار موثری در ایجاد انواع بیماری های قلبی است. در صورتی که این دو را به میزان زیاد مصرف می کنید لازم است برای چکاپ قلب اقدام کرده و سلامت قلب خود را مورد بررسی قرار دهید.

 

بیماری مزمن کلیوی:

 

اگر کلیه ها عملکرد درستی نداشته باشند احتمال بیماری قلبی افزایش پیدا می کند زیرا بیماری های مزمن کلیوی بر روی فشار خون و عملکرد عروق به مرور تاثیر می گذارند. بنابراین اگر دچار مشکلات کلیوی طولانی مدت هستید باید چکاپ قلب را نیز به طور منظم انجام دهید.

 

بیماری عروق محیطی:

 

وجود اختلال در عروق بخش های مختلف بدن مانند شریان های پا و شریان های کاروتید که خونرسانی به مغز را انجام می دهند باعث بیماری های قلبی و بیماری عروق کرونر می شود.

 

 

علائم اورژانسی چکاپ قلب:

 

با داشتن علائم زیر باید به سرعت به پزشک متخصص قلب مراجعه نمایید زیرا می توانند خطر زیادی برای سلامت قلب یا به طور کل حیات بدن داشته باشند:

• درد قفسه سینه یا آنژین Angina
• آریتمی Arrhythmia یا تپش قلب نامنظم
• خستگی شدید
• تنگی نفس یا دیسپنه Dyspnea
• سرگیجه یا غش کردن
• ورم یا Edema در پا، مچ و شکم
• سرفه مزمن
• خس خس سینه
• کبودی لب و ناخن
• سردرد و احساس فشار در سر
• علائم شبیه آنفولانزا
• درد شانه و فک
• افزایش وزن ناگهانی که به دلیل احتباس مایعات رخ می دهد
• تعریق شدید به صورت تعرق سرد
• حالت تهوع یا استفراغ.

 

 

به منظور اطلاعات بیشتر، مقاله ” تجهیزات پزشکی قلب و عروق ” را مطالعه فرمایید.

 

 

بهترین روش چکاپ قلب:

 

با مراجعه به پزشک متخصص قلب و عروق، ابتدا لازم است شرح حالی از وضعیت بدنی و سابقه خانوادگی خود ارائه دهید. پزشک، معاینات اولیه را انجام داده و با در نظر گرفتن مواردی مانند اضافه وزن، مصرف سیگار و الکل، کلسترول بالا، دیابت و فشار خون بالا، با استفاده از روش های مختلف که ممکن است روش های روتین یا در صورت لزوم روش های تخصصی تر تشخیص بیماری های قلبی باشند، چکاپ قلب را انجام می دهد. بسته به نتیجه آزمایش ها و معاینه قلب، پزشک به شما توصیه می کند که هر چند وقت یک بار برای چکاپ قلب مراجعه کنید. همان طور که قبل تر نیز اشاره کردیم، برای اندازه گیری فشار خون از انواع دستگاه فشارسنج استفاده می شود. پزشک می تواند برای اندازه گیری کلسترول، تری گلیسرید، گلوکز خون و بررسی عملکرد کلیه ها آزمایش خون تجویز کند. هم چنین برای بررسی اضافه وزن، شاخص توده بدنی یا BMI اندازه گرفته می شود که به این منظور می توان از انواع ترازوی دیجیتالی در مطب پزشک استفاده نمود.

 

 

بهترین آزمایش برای چکاپ قلب:

 

بسته به وضعیت بدنی بیمار، روش ها و تست های مختلفی مورد استفاده قرار می گیرند که به شرح زیر می باشند:

 

نوار قلب ECG:

 

با استفاده از دستگاه نوار قلب یا الکتروکاردیوگرافی، اختلالات ضربان قلب و عملکرد و ساختار قلب مورد بررسی قرار می گیرد. به این منظور از الکترودهایی استفاده می شود که به دستگاه متصل شده و بر روی قفسه سینه چسبانده می شوند. با استفاده از این الکترودها، فعالیت الکتریکی قلب ثبت می شود که می تواند انواع بیماری های قلبی را نشان دهد. این تست معمولا به طور روتین در هر بار مراجعه به پزشک متخصص قلب انجام می شود.

 

اکوکاردیوگرافی:

 

اکوکاردیوگرافی همان سونوگرافی قلب است که با استفاده از امواج اولتراسوندی که از پروب دستگاه وارد قفسه سینه می شوند، عملکرد قلب مانند پمپاژ صحیح خون و یا اختلال در دریچه ها و عضلات قلب بررسی می شود. در افرادی که داروهای مخصوص قلب مصرف می کنند ممکن است از این روش برای بررسی تاثیر دارو استفاده شود.

 

تست ورزش:

 

در تست ورزش از الکترودهایی استفاده می شود که به قفسه سینه بیمار چسبانده شده و به دستگاه نوار قلب وصل هستند و عملکرد و واکنش قلب نسبت به استرس فیزیکی سنجیده می شود. بنابراین لازم است بیمار بر روی تردمیل یا دوچرخه ثابت، فعالیت بدنی داشته باشد و وضعیت قلب و عروق وی در این حالت بررسی شود.

 

اسکن هسته ای قلب:

 

این روش که تست استرس هسته ای نیز نامیده می شود، هنگام استراحت بیمار یا پس از ورزش مورد استفاده قرار می گیرد که از تصاویری از قلب ارائه می دهد که نشان دهنده نحوه گردش خون هستند. برای انجام این روش باید مقدار کمی از مواد رادیواکتیو به بیمار تزریق شود.

 

سی تی اسکن قلب:

 

با استفاده از دستگاه CT scan تصاویری از قلب به دست می آید که می تواند نشان دهنده تشکیل پلاک در عروق کرونر باشد. این روش، ساختار قلب و عروق را با دقت بسیار بالایی نشان می دهد.

 

 

آنژیوگرافی عروق کرونری CTA:

 

این روش هم با کمک دستگاه سی تی اسکن انجام می شود و فعالیت الکتریکی قلب را نشان می دهد. در این حالت باید رنگ کنتراست به بیمار تزریق شود که جریان خون و تشکیل پلاک در عروق کرونر را دقیق تر مشخص می کند.

 

آنژیوگرافی کاتتر کرونر:

 

این روش که همان آنژیوی قلب است که به طور متداول در سنین بالا و در صورت وجود مشکلات قلبی به خصوص گرفتگی عروق انجام می شود، به کمک یک کاتتر و هم چنین با استفاده از تصویربرداری اشعه ایکس صورت می گیرد. یک لوله یا کاتتر بسیار کوچک از طریق کشاله ران یا دست وارد عروق شده و به قلب بیمار می رسد. با استفاده از تصویربرداری اشعه ایکس و رنگ کنتراستی که از طریق کاتتر وارد بدن شده، انسداد یا باریک و گشاد شدن عروق کرونری و سایر رگ ها مانند سرخرگ آئورت مورد بررسی قرار می گیرند.

 

 

به منظور اطلاعات بیشتر، مقاله ” تجهیزات تصویربرداری پزشکی ” را مطالعه فرمایید.

 

 

چکاپ قلب در منزل:

 

پس از مراجعه به پزشک، ممکن است توصیه شود مواردی مانند ریتم قلب، قند خون و فشار خون به طور روزانه در منزل اندازه گیری شوند که به این منظور از دستگاه فشارسنج دیجیتال و تست قند خون کمک گرفته می شود که به آسانی در منزل قابل استفاده هستند. البته ساعت های هوشمند نیز می توانند ضربان و ریتم قلب را اندازه گیری کنند و گزارشی از وضعیت روزانه بیمار ارائه دهند. علاوه بر این دستگاه ها ممکن است لازم باشد فشار خون و فعالیت الکتریکی قلب طی چند ساعت تا چند روز به طور مداوم کنترل شود که در این حالت از دو دستگاه هولتر فشار خون و هولتر ECG استفاده می شود. این دو وسیله بسیار کوچک هستند و با باتری کار می کنند تا پرتابل باشند. در واقع همانند دستگاه فشارسنج یا دستگاه نوار قلب قابل حمل هستند و به بدن بیمار متصل می شوند و در طول روز و در حین فعالیت های بدنی مختلف یا در خواب، اندازه گیری مداوم را انجام می دهند. این دو دستگاه را می توان ۲۴ تا ۴۸ ساعت مورد استفاده قرار داد و سپس، نتایج اندازه گیری شده توسط پزشک بررسی می شوند.

 

 

جمع بندی:

 

چکاپ قلب به منظور بررسی سلامت قلب باید در زمان مناسب و به صورت روتین انجام شود و توجه به آن از مشکلات قلبی متعدد جلوگیری می کند. با انجام به موقع معاینات قلبی، می توان از بسیاری از مشکلات و بیماری های قلبی به موقع جلوگیری کرد. علاوه بر این، به طور کل توصیه می شود از مصرف سیگار و الکل خودداری کنید، مواد غذایی سالم تر مصرف کرده و مصرف قند و چربی را کاهش دهید، در طول هفته ورزش منظم یا پیاده روی انجام دهید و در صورت داشتن اضافه وزن، اقدامات لازم را برای کاهش وزن انجام دهید. تجهیزات پزشکی که در زمینه چکاپ قلب مورد استفاده قرار می گیرند و در این مقاله به آن ها اشاره شد، توسط شرکت تجهیز سلامت نیکان به فروش می رسند و شما می توانید با راهنمایی کارشناسان شرکت، مناسب ترین دستگاه را تهیه نمایید.