امروزه به دلیل سبک زندگی، آلودگی هوا، فشارهای عصبی و شغلی و مصرف سیگار، بیماری های ریوی شیوع روزافزون دارند. در این شرایط ابزارهای ارزیابی عملکرد ریه از جمله اسپیرومتر در فرآیند تشخیص و درمان بیماری هایی مانند آسم و بیماری مزمن ریوی، برونشیت مزمن و فیبروز ریه جایگاه کلیدی دارد. این ارزیابی منوط به کیفیت دستگاه اسپیرومتری و میزان آگاهی و تخصص کارشناس آن دارد. اسپیرومتر همچنین ظرفیت حیاتی اکسیژن را تعیین می کند و دی اکسید کربن خارج شده از ریه را اندازه گیری می کند و عملکرد هر یک از ریه ها را جداگانه بررسی می کند. برگه ای که در نهایت به عنوان نتیجه تست اعلام می شود اسپیروگرام نام دارد.

فاکتورهای قابل اندازه گیری

در کنار سنجش حجم و ظرفیت ریه، می توان سرعت خروج گاز ها از ریه را نیز مشخص کرد. بعضی از اندازه گیری های اسپیرومتر عبارتند از: ظرفیت حیاتی اجباری (FVC) میزان هوایی است که می توانید در هنگام بازدم از ریه خارج کنید. اگر این میزان هوا از حد استاندارد کم تر باشد نشان دهنده تنگی نفس است. از فاکتورهای دیگر حجم اجبار بازدمی (FEV-1) است که برابر با حجم هوایی است که از ریه ها در یک ثانیه خارج می شود و نشان دهنده شدت مشکلات ریوی در بیمار است. از دیگر این فاکتور ها می توان به FEF،  PEF، LTN و .. اشاره کرد.

انواع دستگاه اسپیرومتر

امروزه جهت کاربری های مختلف و اندازه گیری فاکتورهای متفاوت ریوی، انواع مختلف دستگاه های اسپیرومتری ساخته شده است:

• پلتیسموگرافی: این نوع دستگاه در مقایسه با بقیه دستگاه ها، دقت بالاتری در اندازه گیری حجم ریه دارد
• پنوماتاکومتر: در این مدل از دستگاه با استفاده از اختلاف فشار درون یک بافت سالم، جریان اکسیژن اندازه گیری می شود.
• اسپیرومتر الکتریکی در این دستگاه از مبدل های اولتراسونیک اندازه گیری دم و بازدم انجام می شود و از کانال های یک بار مصرف جریان هوا استفاده می شود
• اسپیرومتر تشویقی که جهت بهبود عملکرد،تقویت و باز توانی ریه ها استفاده می شود. این دستگاه جهت جلوگیری از چسبیدن ریه ها به یکدیگر کاربرد دارد و در حجم های مختلف عرضه می شود.
• اسپیرومتر آسیاب بادی که ظرفیت اندازه گیری آن ۷۰۰ تا ۱۰۰۰ میلی لیتر است و برای سنجش ظرفیت اجباری و حیاتی ریه ها استفاده می شود.

بازار تجهیزات پزشکی ایران

در بازار تجهیزات پزشکی ایران انواع مدل های اسپیرومتری الکتریکی و اسپیرومتر تشویقی در حجم های مختلف یافت می شوند. برندهایی مانند سیبل مد، بایونت، کازمد، ویتالوگراف و … ساخت کشورهای اسپانیا، کره جنوبی، ایتالیا، ایرلند و … که بسته به ویژگی های دستگاه در قیمت های مختلف عرضه می شوند.

بعضی از این دستگاه ها دارای LCD و پرینتر نیز هستند و ضمن نمایش نمودار، قابلیت چاپ آن را نیز دارند، بعضی دیگر به کامپیوتر متصل می شوند و اسپیروگرام و اطلاعات بیمار را در نرم افزار مخصوص نمایش می دهند. همچنین بعضی از مدل دستگاه ها امکان تهیه نوار الکتروکاردیوگراف یا نوار قلب را نیز دارند.شرکت تجهیز سلامت نیکان شما را در خرید دستگاه اسپیرومتری مشاوره و یاری می دهد.