اسپیرومتر دستگاه تست پزشکی جهت اندازه گیری حجم هوای دم و باز دم و اندازه گیری حجم و ظرفیت ریوی است. به تست و عمل انجام شده توسط اسپیرومتر، اسپیرومتری گفته می شود. این دستگاه، جهت اندازه گرفتن میزان تنفس اکسیژن از هوای محیط و انتشار آن به سلول های بدن برای انجام فعالیت های متابولیک و همچنین دفع دی اکسید کربن حاصل از متابولیسم به کار می رود.
امروزه به دلیل سبک زندگی، آلودگی هوا، فشارهای عصبی و شغلی و مصرف سیگار، بیماری های ریوی شیوع روز افزون دارند. در این شرایط ابزارهای ارزیابی عملکرد ریه از جمله اسپیرومتری در فرآیند تشخیص و درمان بیماری هایی مانند آسم و بیماری مزمن ریوی، برونشیت مزمن و فیبروز ریه جایگاه کلیدی دارد. این ارزیابی منوط به کیفیت دستگاه اسپیرومتری و میزان آگاهی و تخصص کارشناس آن دارد. اسپیرومتر همچنین ظرفیت حیاتی اکسیژن را تعیین می کند و دی اکسید کربن خارج شده از ریه را اندازه گیری می کند و عملکرد هر یک از ریه ها را جداگانه بررسی می کند. برگه ای که در نهایت به عنوان نتیجه تست اعلام می شود اسپیروگرام نام دارد.
در کنار سنجش حجم و ظرفیت ریه، می توان سرعت خروج گازها از ریه را نیز مشخص کرد. بعضی از اندازه گیری های اسپیرومتری عبارتند از: ظرفیت حیاتی اجباری(FVC) میزان هوایی است که می توانید در هنگام بازدم از ریه خارج کنید. اگر این میزان هوا از حد استاندارد کم تر باشد نشان دهنده تنگی نفس است. از فاکتورهای دیگر حجم اجبار بازدمی(FEV-1) است که برابر با حجم هوایی است که از ریه ها در یک ثانیه خارج می شود و نشان دهنده شدت مشکلات ریوی در بیمار است. از دیگر این فاکتورها می توان به FEF، PEF، LTN و .. اشاره کرد.
امروزه جهت کاربری های مختلف و اندازه گیری فاکتورهای متفاوت ریوی، انواع مختلف دستگاه های اسپیرومتری ساخته شده است:
این تست حدود ۱۵ دقیقه به طور انجامیده و در مطب پزشک یا در بیمارستان انجام می شود. حداقل یک ساعت قبل از تست نباید سیگار استعمال شود. هم چنین حداثل یک روز قبل از تست اسپیرومتری نباید الکل مصرف شود. بهتر است روز آزمایش لباس راحت پوشیده شده و از خوردن غذای سنگین نیز خودداری شود. علاوه بر این در روز آزمایش نباید فعالیت بدنی سنگین انجام شود. بیمار باید داروهای مصرفی خود را به پزشک اعلام کند و پیش از تست، داروهای استنشاقی را مصرف نکند.
برای انجام تست، ابتدا یک گیره مخصوص بر روی بینی قرار داده می شود که سوراخ های بینی را می بندد و بیمار فقط از طریق دهان تنفس می کند. سپس قسمت دهانی که با یک لوله به دستگاه اسپیرومتری متصل است در دهان بیمار قرار داده می شود و بیمار تنفس عمیق انجام می دهد. ممکن است بیمار پس از چند بار تنفس عمیق دچار سرگیجه یا تنگی نفس شود و پزشک این موارد را مدنظر قرار خواهد داد. ممکن است در مواردی پس از یک تست اولیه، پزشک یک داروی باز کننده ریه تجویز کند و تست دوم به فاصله ۱۵ دقیقه از تست اول انجام شود. در نهایت پزشک بررسی می کند که مصرف این دارو چه تاثیری بر برونش های ریه داشته و آیا باعث باز شدن آن ها شده است یا خیر.
در بازار تجهیزات پزشکی ایران انواع مدل های اسپیرومتری الکتریکی و اسپیرومتر تشویقی در حجم های مختلف یافت می شوند. برندهایی مانند سیبل مد، بایونت، کازمد، ویتالوگراف و … ساخت کشورهای اسپانیا، کره جنوبی، ایتالیا، ایرلند و … که بسته به ویژگی های دستگاه در قیمت های مختلف عرضه می شوند.
بعضی از این دستگاه ها دارای LCD و پرینتر نیز هستند و ضمن نمایش نمودار، قابلیت چاپ آن را نیز دارند، بعضی دیگر به کامپیوتر متصل می شوند و اسپیروگرام و اطلاعات بیمار را در نرم افزار مخصوص نمایش می دهند. هم چنین بعضی از مدل دستگاه ها امکان تهیه نوار الکتروکاردیوگراف یا نوار قلب را نیز دارند.شرکت تجهیز سلامت نیکان شما را در خرید دستگاه اسپیرومتری مشاوره و یاری می دهد.
نقد و بررسیها
هنوز بررسیای ثبت نشده است.