ونتیلاتور وسیله ای برای پر و خالی کردن ریه ها است. این دستگاه نیروی لازم برای فرستادن هوا به ریه بیمارانی که به هر دلیل توانایی انجام این کار را ندارند، تامین می کند. دم و بازدم به طور طبیعی توسط عضلات سینه و دیافراگم انجام می شود و بعضی بیماری ها مانند تخریب مراکز تنفسی مغز، فلج اطفال، ضعف عضلات، اسکلیوز و … ممکن است این توانایی را از بین ببرند.
هنگام تنفس، اکسیژن هوای دم از طریق ریه ها به جریان خون وارد شده و دی اکسید کربن تولید شده از طریق ریه ها خارج می شود. در بعضی افراد ممکن است به دلیل بیماری یا بیهوشی هنگام عمل جراحی، تنفس به صورت منظم و خودکار صورت نگیرد. دستگاه ونتیلاتور امکان تنفس مکانیکی را برای بیمار ایجاد می کند و عموما برای مراقبت های شدید پزشکی، مراقبت در منازل و فوریت های پزشکی(به عنوان یک دستگاه استاندارد) و در بیهوشی(به عنوان یک جزء از ماشین بیهوشی) استفاده می شود. ونتیلاتورها معمولا در زمان کوتاه استفاده می شوند اما برخی ممکن است در منزل یا خانه سالمندان برای مدت طولانی مورد استفاه قرار بگیرند. در این حالت ونتیلاتورهای خانگی(مدل ساده شده بیمارستانی) به کار می روند. نکته دیگر این است که ونتیلاتور عملکرد درمانی ندارد و فقط بیمار را در انجام عمل تنفس یاری می کند.
برای جزییات بیشتر در مورد این بخش مقاله “دستگاه ونتیلاتور چیست و چه کاربردی دارد“ را مطالعه بفرمایید.
دستگاه ونتیلاتور در مشکلات و بیماری های زیر به کار می رود:
به بیماری که به هر دلیل امکان تنفس خود را از دست داده باشد و نیاز به استفاده از دستگاه ونتیلاتور دارد، به سه روش می توان تنفس دهی کرد:
هدف اصلی استفاده از دستگاه ونتیلاتور انجام تنفس مصنوعی برای بیمار است. این دستگاه باعث درمان بیماری نمی شود بلکه تا زمانی که علت اصلی بیماری برطرف شود، بیمار را در تنفس یاری می کند و باعث حمایت از ریه ها می شود. در واقع کادر درمان همیشه تلاش می کنند که بیمار را سریع تر از دستگاه ونتیلاتور جدا کنند و بیمار بتواند تنفس را انجام دهد. مهم ترین اهداف استفاده از ونتیلاتور عبارتند از:
ونتیلاتور شامل قسمت های زیر می باشد:
منبع هوای دستگاه چند بار در دقیقه فشرده می شود تا مخلوط هوا و اکسیژن به بیمار برسد. وقتی فشار بیش از حد آزاد می شود بیمار عمل بازدم را با استفاده از خاصیت الاستیسیته ریه ها به صورت انفعالی انجام می دهد. در ونتیلاتورها هوا از طریق یک تیوب و از راه بینی و یا ماسک صورت به مسیر تنفسی بیمار هل داده می شود. ماسک استاندارد از سیلیکون ساخته شده و معمولا یک لایه ژلی دارند که کاملا روی بینی یا صورت بیمار فیکس می شود تا هوا نشتی نداشته باشد. در صورتی که لازم باشد بیمار بیشتر از یک هفته به دستگاه متصل باشد روی گلوی بیمار یک سوراخ ایجاد می شود و لوله از طریق آن وارد نای می گردد.
ونتیلاتورهای جدید همراه با مانیتورینگ و سیستم های هشدار دهنده مربوط به پارامترهای بیمار(فشار و جریان هوا)، باتری، تانک اکسیژن، کنترل از راه دور و … هستند. این دستگاه ها با سیستم های کوچک سازی شده به صورت الکترونیکی کنترل می شوند تا بتوانند یک فشار و جریان هوای دقیق و مناسب بیمار را فراهم کنند. امروزه تمامی ونتیلاتورها با یک صفحه نمایش برای نشان دادن منحنی تنفسی بیمار تجهیز شده اند.
این دستگاه بزرگ و سنگین است و با برق شهری عمل می کند و در بخش مراقبت های ویژه یا اتاق عمل مورد استفاده قرار می گیرد.
این دستگاه سبک و قابل حمل است و با برق و باتری عمل می کند. از این دستگاه می توان در منزل یا آمبولانس استفاده کرد، علاوه بر این در بیمارستان های صحرایی و در امدادرسانی ها استفاده می شود.
این دستگاه قابلیت های یک ونتیلاتور پرتابل بزرگسالان را دارد و در بخش مراقبت های ویژه اطفال و نوزادان استفاده می شود.
دو دستگاه سی پپ و بای پپ از مشتقات دستگاه ونتیلاتور هستند که به درمان آپنه و بیماری های و التهاب های ریوی کمک می کنند. دستگاه سی پپ دارای یک مدل اتوماتیک به نام اتو سی پپ نیز هست که نیاز به تست خواب نداشته و خود به خود فشار هوای مناسب را به راه هوایی بیمار وارد می کند.
برای جزییات بیشتر در مورد این بخش مقاله “تفاوت دستگاه سی پپ و بای پپ چیست“ را مطالعه بفرمایید.
انواع مختلفی از دستگاه ونتیلاتور در بازار تجهیزات پزشکی ایران موجود است. شرکت های مختلف آمریکایی، آلمانی، استرالیایی و ایتالیایی ونتیلاتورهای معتبر ثابت بیمارستانی و هم چنین دستگاه های پرتابل تولید می کنند. علاوه بر این، شرکت های داخلی مانند احیا درمان پیشرفته، دستگاه هایی با کیفیت بسیار مناسب با قیمت های پایین تر نسبت به مدل های خارجی تولید می کنند که بیماران می توانند از میان آن ها مناسب ترین دستگاه را انتخاب نمایند.
شرکت هایی مانند لوون اشتاین(Lowenstein) آلمان، رزمد(ResMed) آمریکا، تیبرد(Tbird) آمریکا و… این محصولات را در انواع مدل ها وارد کشور کرده اند. هم چنین به تازگی تولیدکنندگان داخلی مانند پویندگان راه سعادت و احیا درمان پیشرفته(EDP) نیز موفق به تولید دستگاه های ونتیلاتور متناسب با استانداردهای روز جهانی و انواع مدهای تنفسی شده اند.
با توجه به تنوع برند که قبل تر به آن اشاره شد، بیماران با طیف گسترده ای از انواع دستگاه های ایرانی یا خارجی با قیمت ها متنوع رو به رو هستند. لازم به ذکر است که این دستگاه به دو صورت ثابت بیمارستانی و پرتابل تولید می شوند که دستگاه های ثابت برای محیط های درمانی استفاده می شوند اما دستگاه های پرتابل مناسب کاربردهای خانگی، آمبولانسی و هم چنین استفاده در بخش ICU بیمارستان هستند و قیمت دستگاه ها علاوه بر کشور و شرکت تولید کننده، به نوع دستگاه نیز بستگی دارد. در ادامه محدوده قیمت دستگاه ها بسته به نوع و کشور تولید کننده ارائه شده است:
ونتیلاتورها در مدهای مختلف عمل می کنند یعنی برای کمک به تنفس بیمار دارای تنظیمات یا مدهای متفاوت هستند. از مهم ترین آن ها می توان به این موارد اشاره کرد:
برای تنظیم پارامترها یا به زبان ساده تر دکمه های دستگاه ونتیلاتور بهتر است در درجه اول به تنفس خود دقت کنیم زیرا در حقیقت هدف استفاده از دستگاه ونتیلاتور شبیه سازی مکانیکی یک تنفس عادی برای بیمار است. به این منظور تک تک الگوهای تنفسی باید بر روی دستگاه پیاده شوند. اصلی ترین پارامتر هنگام تنفس، حجم هوای ورودی به ریه در عمل دم است که حجم جاری یا Tidal Volume نامیده می شود که بسته به وزن فرد، سن و سلامتی تنظیم می شود. سایر پارامترهای این دستگاه عبارتند از:
در ابتدای امر لازم است بیمار و خانواده وی آموزش های لازم را دیده باشند و با انواع مشکلات و آلارم های دستگاه آشنایی داشته باشند. هنگام استفاده از دستگاه، تمامی حالت های بیمار از جمله درد، استرس و صدای تنفس باید مرتب چک شود و تنظیماتی مانند اکسیژن خون مرتب بررسی گردد. برای اتصال لوله به بدن بیمار باید به بافت های مختلف به خصوص دندان ها دقت شود که آسیبی نبینند. لازم است آمبوبگ و ساکشن در کنار دستگاه وجود داشته باشند و اطرافیان از نحوه عملکرد آن ها آگاه باشند.
هشدارهای زیر که به صورت صوتی و تصویری هستند کادر درمان را از وضعیت بیمار آگاه می کنند:
یکی از مشکلاتی که در استفاده از دستگاه ونتیلاتور ممکن است ایجاد شود عفونت ریوی است که به منظور جلوگیری از آن باید تخت بیمار دارای شیب ۳۰ تا ۴۵ درجه باشد. علاوه بر این، تا حد ممکن از میزان آرام بخش مصرفی بیمار کاسته شود و برای جلوگیری از زخم معده نیز از داروی مناسبی استفاده شود.
شرکت تجهیز سلامت نیکان با مشاوره تخصصی کارشناسان تجهیزات تنفسی، شما را در تهیه تجهیزات پزشکی بر اساس نیاز بیمار، یاری می دهد.
نقد و بررسیها
هنوز بررسیای ثبت نشده است.