تجهیزات پزشکی زنان و زایمان
تجهیزات پزشکی زنان و زایمان به منظور پیشگیری، تشخیص و درمان بیماری های مربوط به دستگاه تناسلی بانوان مورد استفاده قرار می گیرند. علاوه بر این، این دستگاه ها در روند بارداری و زایمان موثر هستند و تشخیص بیماری ها و مشکلات مختلف را تسهیل می کنند. در این مقاله، انواع دستگاه های مربوط به بخش زنان و زایمان معرفی می شوند.
تخت جراحی زنان
یکی از انواع تخت های جراحی، تخت جراحی زنان است که در بخش زنان و زایمان کاربرد دارد. این تخت پوزیشن های مختلفی را ایجاد می کند تا بدن بیمار در بهترین حالت قرار گرفته و عمل جراحی در ناحیه واژن بر روی وی انجام شود. این تخت دارای ویژگی های مختلفی است و بسته به نیاز جراح زنان به کار می رود.
ویژگی های تخت جراحی زنان:
- ارتفاع آن باید به راحتی تنظیم شود.
- مقاومت کافی داشته باشد و از فولاد ضد زنگ ساخته شده باشد.
- قابل شست و شو و ضد عفونی کردن باشد.
- تعداد شکن مناسب(۳ یا ۴ شکن) داشته باشد.
- تشک آن دارای پوشش آنتی استاتیک باشد.
- عرض آن استاندارد باشد و دسترسی مناسب به بیمار را فراهم کند.
شکن های تخت اتاق عمل زنان بسیار مهم است. این شکن ها معمولا در ناحیه سر، کمر و پا قرار دارند و قسمت های مختلف تخت را در شیب و پوزیشن مدنظر جراح قرار می رهند. این تخت می تواند مکانیکی یا برقی باشد که در مدل مکانیکی تنظیمات آن با استفاده از اهرم های دستی و در مدل برقی با استفاده از یک یا چند موتور الکتریکی و ریموت کنترل انجام می شود. علاوه بر این باید امکان نصب تجهیزات مختلف بر روی تخت وجود داشته باشد.
ابزار جراحی زنان
در اتاق عمل زنان و زایمان از تجهیزات غیر الکتریکی مختلفی استفاده می شود که قابل ضد عفونی کردن هستند و از استیل ضد زنگ یا سرامیک ساخته می شوند. کاربرد این ابزار در برش، نمونه برداری، بخیه زدن یا باز نگه داشتن بافت است. این تجهیزات عبارتند از:
- اسپکولوم واژینال.
- تناکولوم دو دندانه برای گرفتن سرویکس.
- سوند رحمی.
- سوزن گیر.
- کلمپ رحمی.
- آکارتور یا دورکننده که فضای کافی را برای مشاهده سرویکس از طریق واژن فراهم می کند.
- قیچی کج جهت برداشتن رحم.
- هیسترومتر جهت اندازه گیری رحم.
- پنس جفت برای گرفتن جفت.
- پنس نمونه برداری.
- فورسپس لوله جهت گرفتن لوله های فالوپ.
- کورت برای تراشیدن لایه داخی رحم.
- دیلاتور برای باز کردن سرویکس.
علاوه بر ابزار جراحی زنان از ست های مختلف در انواع جراحی های زنان استفاده می شود مانند ست کورتاژ، ست جراحی کیست تخمدان، ست زایمان، ست جراحی سزارین، ست جراحی اپی زیاتومی، ست جراحی توبکتومی و ست جراحی هیسترکتومی ابدومینال یا واژینال.
ابزار معاینه زنان
در معاینات دوره ای زنان که معاینات لگنی و واژینال انجام می شود از تجهیزات مختلفی کمک گرفته می شود که با استفاده از آن ها هر گونه عفونت یا تغییرات غیر طبیعی بدن نشان داده می شود. این لوازم معمولا یک بار مصرف هستند یا به روش های مختلف ضد عفونی می شود. ابزار معاینه زنان عبارتند از:
- اسپکولوم.
- کیت پاپ اسمیر.
- هیسترومتر.
- ژل لوبریکانت.
- انواع آیودی و ست آیودی گذاری.
- سیتو براش برای گرفتن نمونه پاپ اسمیر.
دستگاه کرایو
کرایوتراپی روشی است که در آن با استفاده از سرما، زخم ها و عارضه های دستگاه تناسلی زنان فریز شده و از بین می رود. این دستگاه با استفاده از گاز N2O با ایجاد دمای بسیار پایین حدود منفی ۶۵ درجه سانتی گراد عمل می کند و اگر در ناحیه دهانه رحم یا واژن، عارضه پوستی مانند زگیل تناسلی وجود داشته باشد، سلول ها را به صورت چند لایه تخریب می کند و زگیل را از بین می برد. پس از مدتی سلول های طبیعی جایگزین بخش از بین رفته می شوند. در صورتی که بیمار دچار سرطان دهانه رحم شده باشد نیز می توان با دستگاه کرایو سلول های سرطانی را از بین برد. این وسیله در مطب زنان به کار می رود و بدون نیاز به بیهوشی در طی ۲ تا ۳ دقیقه عمل می کند. این دستگاه نسبت به لیزر عملکرد بهتری دارد و سریع تر است و عوارض آن نیز کمتر می باشد.
دستگاه کولپوسکوپی
به منظور مشاهده دقیق واژن و دهانه رحم در صورتی که تست پاپ اسمیر غیر طبیعی بوده باشد از دستگاه کولپوسکوپ استفاده می شود. در این حالت می توان از سلول های بافت مورد نظر نمونه برداری کرد. این دستگاه که یکی از پر کاربردترین تجهیزات پزشکی زنان و زایمان است نوعی میکروسکوپ است که دوربین دو چشمی دارد و با استفاده از لامپ LED نور سرد را به بافت تابانده و با بزرگنمایی های مختلف، امکان معاینه دقیق بافت را برای پزشک متخصص فراهم می کند. مدل های جدیدتر این دستگاه ویدیو کولپوسکوپ نامیده می شوند که امکان ثبت تصاویر در آن ها وجود دارد و تصاویر بر روی یک مانیتور نشان داده می شوند. این دستگاه امکان آنالیز و تجزیه و تحلیل تصاویر را پس از معاینه برای پزشک فراهم می کند. علاوه بر این می توان تصاویر را پرینت گرفت یا ارسال نمود. کولپوسکوپی برای تشخیص مشکلاتی مانند زگیل تناسلی، تغییرات پیش سرطانی دهانه رحم، واژن و اطراف واژن به کار می رود.
تخت ژنیکولوژی
این تخت که تخت معاینه زنان نیز نامیده می شود در مطب و بیمارستان استفاده می شود و بیمار روی آن قرار گرفته و معاینه می شود. این وسیله، بهترین پوزیشن برای قرار گرفتن بدن بیمار را فراهم می کند به طوری که پزشک یا ماما بتواند معاینه را به خوبی و با دقت بالا انجام دهد. تخت ژنیکولوژی در دو مدل مکانیکی و برقی ساخته می شود. در مدل مکانیکی، تمام تنظیمات به صورتی دستی انجام می دهد و لازم است تخت از بهترین مواد ساخته شده باشد تا در اثر تنظیمات پی در پی آسیب نبیند. اما تخت برقی دارای یک یا چند موتور برقی است و به کمک یک ریموت کنترل، تنظیمات مختلف از جمله تغییر ارتفاع و تغییر شیب بخش های مختلف تخت را انجام می دهد. قدرت موتور در این وسیله از اهمیت بالایی برخوردار است.
سونوگرافی زنان
سونوگرافی زنان که سونوگرافی واژینال نیز نامیده می شود یکی از مهم ترین تجهیزات پزشکی زنان و زایمان است که بر خلاف سونوگرافی معمول که از روی بدن است، از طریق واژن و به صورت داخلی انجام می گیرد. در این روش، امواج صوتی با فرکانس بالا از طریق واژن به داخل بدن فرستاده می شوند و امکان مشاهده دهانه رحم، رحم، تخمدان ها و لوله های فالوپ فراهم می شود. این روش بسیار دقیق است و تصاویر به دست آمده با وضوح بالا بر روی صفحه نمایش نشان داده می شوند. با استفاده از سونوگرافی زنان می توان علت درد و خونریزی های غیر طبیعی یا احتمال وجود انواع کیست را بررسی کرد. علاوه بر این لازم است پس از IUD گذاری با استفاده از سونوی واژینال، جاگذاری صحیح آن بررسی شود. نوعی سونوگرافی زنان نیز وجود دارد که به منظور مشاهده بسیار دقیق دستگاه تناسلی استفاده می شود و در آن یک محلول نمکی استریل به داخل رحم تزریق می شود که ضریب شکست نوری مناسب در رحم به وجود می آورد و تصاویر دقیق ارائه می دهد. این روش سونوگرافی ترانس سالین اینفیوژن نامیده می شود.
دستگاه سونیکید
با استفاده از این دستگاه که جنین یاب نیز نامیده می شود می توان ضربان قلب جنین را تشخیص داد و تعداد آن را محاسبه کرد. این دستگاه از هفته ۱۴ بارداری در مادران لاغر و از هفته ۲۰ بارداری در مادران دارای وزن بالاتر استفاده می شود و در صورتی که از هفته ۲۰ به بعد صدای قلب جنین شنیده نشود احتمال سقط جنین وجود دارد. در سونیکید یک مبدل فرستنده وجود دارد که امواج اولتراسوند را به طور مداوم به سمت جنین می فرستد و امواج پس از برخورد به قلب جنین بر می گردند. این امواج برگشتی، ضربان قلب جنین را نشان می دهند. صدای ضربان قلب از طریق یک بلندگوی مخصوص پخش می شود و تعداد ضربان قلب بر روی صفحه نمایش دستگاه نشان داده می شود. این دستگاه امکان اتصال هدفون نیز دارد و مادر می تواند در منزل نیز با استفاده از آن صدای ضربان قلب جنین خود را بشنود.
در استفاده از سونیکید، انتخاب بهترین فرکانس بسیار مهم است به طوری که آسیبی به جنین وارد نشود و صدای قلب نیز به خوبی شنیده شود. سونیکید کوچک و قابل حمل است و با برق و باتری عمل می کند. این وسیله امواج خطرناک ندارد و به مادر و جنین آسیبی وارد نمی کند. هم چنین دارای سیستم از بین برنده نویز است و در برابر ضربه، آب و ژل مقاومت بالایی دارد.
دستگاه فتال مانیتورینگ
فتال مانیتورینگ که مانیتور ضربان قلب جنین نیز نام دارد، یکی از تجهیزات پزشکی زنان و زایمان است که ضربان قلب جنین را ثبت کرده و بر روی یک مانیتور نشان می دهد. پروب این دستگاه از نوع داپلر و بسیار حساس است و گیرنده و فرستنده دارد. فرستنده آن به طور پیوسته امواج فراصوت را به سمت جنین می فرستد که پس از برگشت توسط گیرنده دریافت می شوند. این دستگاه برای جنین های دوقلو نیز به صورت هم زمان استفاده می شود و می تواند موراد زیر را نیز اندازه گیری نماید:
- فشار مایع مشیمیه جنین.
- منحنی ECG.
- فشار خون و ضربان قلب مادر.
- ثبت اتوماتیک حرکات جنین.
- اندازه گیری انقباض های رحمی.
فتال مانیتورینگ را می توان به کامپیوتر متصل کرد، علاوه بر این قابلیت کار با برق و باتری قابل شارژ دارد. هم چنین دارای سیستم هشدار صوتی است که در صورتی که ضربان قلب یا سایر پارامترها غیر طبیعی باشند آلارم آن به صدا در می آید. نحوه اندازه گیری با این دستگاه به صورت مستقیم یا غیر مستقیم انجام می شود. در مدل غیر مستقیم الکترودهایی بر روی شکم مادر قرار داده می شوند. اما در مدل مستقیم که داخلی نیز نامیده می شود یک کاتتر از طریق مجرای رحم وارد شده و به سر جنین متصل می شود تا اطلاعات دقیق تری به دست آید. روش غیر مستقیم در صورتی استفاده می شود که مجرای رحم باز شده و مایع آمنیوتیک اطراف جنین خارج شده باشد.
تجهیزات پزشکی زنان در بازار تجهیزات پزشکی ایران
انواع مختلف تجهیزات پزشکی زنان و زایمان در بازار تجهیزات پزشکی ایران وجود دارند. هنگام خرید این تجهیزات باید دقت شود که از دقت بالا برخوردار بوده و بیشترین بازدهی را برای تشخیص پزشک ایجاد نمایند. شرکت تجهیز سلامت نیکان شما را در خرید انواع تجهیزات پزشکی زنان و زایمان یاری می دهد.